Hoe bereid je een goede landschapsfoto voor?
De werkwijze van landschapsfotografen
Wees voorbereid
Daarnaast is Google ook je vriend. Via Google Maps, maar vooral ook met Google Earth, kun je een gedetailleerd overzicht krijgen van het landschap. Je kunt zelfs een 3D indruk met hoogteverschillen inzien, zodat je een goed uitkijkpunt kunt kiezen. Dit alles zorgt ervoor dat je al goed geïnformeerd kan zijn, nog voordat je ooit op de locatie zelf bent geweest.
Timing
Nu heb je een idee van de locatie en het onderwerp wat je wilt vastleggen. Dan kun je er op een heldere, klaarlichte dag naar toe gaan, je foto nemen, en weer tevreden huiswaarts keren. Eenmaal thuis kijk je naar je foto, maar dan zit er toch iets niet helemaal lekker. Er lijkt wat aan te ontbreken. Wat je mist zijn de juiste lichtomstandigheden.
Op klaarlichte dag heb je namelijk vaak moeilijke omstandigheden: keihard licht met zware contrasten tussen licht en schaduw en weinig sprankelende kleuren. Niet al te vleiend voor je foto.
Het gouden uur
Misschien heb je al eens van die term gehoord, het ‘gouden uurtje’. Dit is het uur vóór zonsondergang en ná zonsopkomst, waarin de zon laag over het landschap hangt. Dit zorgt voor een meer levendig landschap met zachter licht. Bij bijvoorbeeld een heldere zonsondergang zorgt het voor een gouden gloed, wat meteen lekker zomers aanvoelt. Zo raakt de emotie eigenlijk al meteen meer betrokken in het geheel: er zullen maar weinig mensen zijn die niet een fijn gevoel krijgen bij een warm en zomers tafereel.
Kleur
Er gebeurt nog iets moois op het moment dat de zon laag hangt: er treden in de lucht meer kleuren naar voren. Nu was natuurkunde niet mijn beste vak op school, maar ik kan er wel kort iets over uitleggen: wanneer de zon lager staat, doen de lichtstralen er langer over om de plek waar jij staat te bereiken. Daardoor verstrooien de stofdeeltjes in de atmosfeer het licht voor een deel in het spectrum van kleuren. Op die manier ontstaan er met name meer gele, oranje en rode tinten in de lucht.
Een landschap met kleur wordt natuurlijk al een stuk interessanter dan een saai grijs geheel. Zorg dus dat je in het geval van een zonsondergang weet hoe laat die plaatsvindt, zodat je minimaal een uur van te voren op je locatie kunt zijn.
Weersomstandigheden
Naast de juiste tijdsplanning, is het ook belangrijk om de weersomstandigheden in de gaten te houden. Je kan perfect rekening houden met dat gouden uurtje, maar als je op je verkende locatie staat en er hangt een dicht pak wolken, dan komt dat magische licht daar écht niet doorheen.
Verschillende weersomstandigheden leveren ook nog eens verschillende beelden op. Hierbij moet je vooral kijken wat je voor ogen hebt in je foto. Wil je een zomers beeld hebben, dan zal een heldere zonsondergang waarschijnlijk je voorkeur hebben. Misschien wil je wel meer dramatiek in je foto, dan werken donkere wolken juist weer wél. Check van te voren dus de weersvoorspellingen.
Wolken
Over het algemeen maakt een mooie wolkenlucht het beeld dynamischer, én je hebt meer kans op mooie kleuren in de lucht. Het zonlicht schijnt namelijk ook op die wolken, ook nog ná zonsondergang (en vóór zonsopkomst). Bij het juiste type bewolking, kun je soms ware kleurenspektakels voorgeschoteld krijgen, met tinten van geel tot paars.
Als je de kans op het meemaken van deze kleurspektakels wilt vergroten, dan zul je de typen bewolking moeten leren herkennen. Vaak is laag hangende bewolking niet al te best voor je foto’s, omdat die het zonlicht nogal kunnen blokkeren. Midden- en hoge bewolking scoren dan juist wél weer goed op de kleurmeter.
Zonstand
De beste tip die ik je kan geven is deze: investeer eenmalig een tientje ‘Photopills’ of ‘the Photographer’s Ephemeris’ en je hebt jarenlang plezier. Met deze apps kun je onder andere de zonstand op een specifiek moment in tijd aflezen. Hierdoor kun je een heel gerichte planning maken, waarbij bijvoorbeeld de zon precies bij je hoofdonderwerp ondergaat. Zo wordt een compositie van te voren uitdenken een stuk eenvoudiger.
De aanhouder wint
Een gedegen planning kan dus bijzondere beelden opleveren. Door beslissingen te nemen op kennis van je locatie, de juiste licht- en weersomstandigheden vergroot je simpelweg je kans op mooie momenten. Natuurlijk blijft er een factor geluk bestaan, soms tref je het en soms niet. Het komt vaak voor dat je meerdere keren naar dezelfde locatie zal moeten afreizen, om toch dat perfecte shot te krijgen. Blijf gaan totdat jij zélf tevreden bent.
Tot slot
Nu ga ik tot slot even mijn hele betoog voor een goede voorbereiding onderuit halen. Natuurlijk kun je ook op pad gaan zónder een plan. Uiteraard doe ik dit zelf ook geregeld. Soms is het juist leuk om op een locatie te zijn, en gewoon te kijken wat het landschap op dat moment te bieden heeft. De ene keer zal je aan de kust bij laag water een mooi lijnenspel krijgen in het zand, wat iedere keer weer verschillend is.
De andere keer tref je misschien wel veel schuimkoppen rond de golfbrekers bij onstuimig weer. Voor mij persoonlijk is de kust iedere keer weer een speeltuin waarin je je kunt uitleven. Blijf om je heen kijken, ga er in op en geniet.
Heb jij iets gehad aan dit blog, of heb je zelf ook nog onmisbare tips? Ik hoor het graag in de comments!



